1942-02

 

 

 

TITEL TJIMAHI
DRUK handgeschilderd DATUM 1942
UITGEVER AFMETING ca. 60 x 90 mm
ONTWERP ? MATERIAAL
KAARTEN 52 TECHNIEK aquarel
JOKERS 1 KLEUREN rood/zwart
EXTRA INFO Handgemaakt gedurende krijgsgevangenschap in het kamp Tjimahi op Java. Er zijn waarschijnlijk een zeer beperkt aantal spellen met de hand gemaakt. Eén spel is al bekend en opgenomen in de collectie van het Museon (inv.nr. 3486). Op het doosje staat de naam van de majoor der artillerie P. Doornbosch die van april tot en met oktober 1942 de Europese leiding had over het zogenaamde ‘Kale Koppen Kamp’: Kampement 6de Depot Bataljon Inheemse Militie te Tjimahi. Dit kamp had een ‘atelier’ waar verschillende mensen tekenden en schilderden. Het is goed mogelijk dat één van hen het spel (of meerdere vergelijkbare spellen) heeft vervaardigd en dat het tweede onderstaande spel een geschenk was voor majoor Doornbosch voor zijn verdienste als leidinggevende. Het spel is aan het Museon geschonken door zijn echtgenote op 23 september 1976.
De joker uit het direct hieronder afgebeelde spel (wellicht een zelfportret van de maker) is gedateerd en gesigneerd met G. A. of mogelijk zelfs J.G. of G.J. A. Op de namenlijst van het kamp zijn geen personen te vinden van wie de afkortingen direct aan de eerste mogelijkheid voldoen. Wel zijn er een G.J. Aalbregt, een G.J. Apeldoorn en een J.C.G. Adelerhof geweest die qua leeftijd in aanmerking zouden kunnen komen. Een J.G. Arentz was destijds slechts 10 jaar oud. Het is eveneens mogelijk dat een van de genoemde personen als roepnaam alleen "G...." gebruikten en ook als zodanig signeerde.

De achterkanten van het spel zijn allemaal identiek en tonen hetzelfde deel van een Veldpost briefkaart.
Het spel werd aangetroffen in een tweedelig, stevig kartonnen doosje met op de deksel twee zegels.
Deze verwijzen naar de commandant van een Nederlandse divisie. Welke divisie dit betreft, is helaas onleesbaar.

 

Van Frits van Rhijn van het Museon ontvingen wij naast nuttige informatie (zie hierboven onder "extra info") een aantal foto's van het daar aanwezige Tjimahi spel, waaruit hieronder een selectie is gemaakt. De hofkaarten zijn vrijwel identiek aan die uit het bovenstaande spel. De joker is echter uniek voor dit spel, maar helaas niet gesigneerd. Aangezien er enkele stilistische overeenkomsten zijn, is het mogelijk -maar niet zeker- dat de jokers (en spellen) door dezelfde ontwerper vervaardigd zijn. De achterkanten zijn geheel blanco. Op de voorkanten van enkele puntenkaarten zijn voorgedrukte berichtregels te zien. Aangezien die zowel horizontaal als verticaal op de kaarten staan en niet lijken aan te sluiten bij die van de Veldpost briefkaart, is dit spel vermoedelijk op andere, voorgedrukte kartonnen kaarten gemaakt.

 

     

 

    

Afbeeldingen van alle kaarten zijn op de Museon site te vinden.
Het doosje van dit spel is -gezien de sluiting- gemaakt naar voorbeeld van ook in die tijd reeds wat verouderde speelkaartendoosjes.